“स्तनाच्या कॅन्सरविरोधी लढ्यातील ‘ताराराणी’ – डॉ. श्रद्धा जवंजाळ यांचे मोलाचे योगदान”
महर्षि डिजीटल न्यूज/सागर खरात
अकलूज : महिलांमध्ये झपाट्याने वाढत असलेला स्तनाचा कॅन्सर आज केवळ आरोग्याचा नव्हे तर सामाजिक चिंतेचा विषय बनला आहे. या रोगावर उपचार उपलब्ध असले तरी प्रतिबंधासाठी अजूनही लस उपलब्ध नाही. त्यामुळेच स्तनाचा कॅन्सर होऊ नये यासाठी लस निर्माण करण्याची गरज आहे, असा ठाम सूर ‘पिंक रिव्हॉल्यूशन’च्या संस्थापिका डॉ. श्रद्धा जवंजाळ यांनी गेली चार-पाच वर्षे सातत्याने लावून धरला आहे.
दरवर्षी ऑक्टोबर महिना ‘स्तनाचा कर्करोग जनजागृती महिना’ म्हणून साजरा केला जातो. या महिन्यात जगभरात महिलांमध्ये जागरूकता वाढविण्यासाठी विविध उपक्रम राबवले जातात. मात्र, केवळ मोहिमा राबवून न थांबता स्तनाचा कॅन्सर पूर्णपणे रोखण्यासाठी उपाययोजना व संशोधनाची दिशा देण्याचे काम डॉ. जवंजाळ यांनी आपल्या उपक्रमातून केले आहे.
लस निर्माणासाठी ठोस संशोधनाची गरज
गर्भाशयाच्या मुखाच्या कॅन्सरसाठी लस उपलब्ध असली, तरी ती सर्वांना मोफत उपलब्ध नाही. 9 ते 14 वर्षांपर्यंतच्या मुलींना ही लस मोफत देण्याचे नियोजन शासनाने करणे आवश्यक आहे, असे डॉ. जवंजाळ यांचे मत आहे. त्या पुढे म्हणतात, “गर्भाशयाच्या कॅन्सरसाठी जशी लस आहे, तशीच स्तनाच्या कॅन्सरसाठी लस निर्माण व्हायला हवी. हे संशोधन व्हायलाच हवे. केवळ उपचार नव्हे, प्रतिबंधात्मक उपाययोजना हाच आजचा काळाचा आदेश आहे.”
‘पिंक रिव्हॉल्यूशन’चे सामाजिक योगदान
अकलूज येथील पिंक रिव्हॉल्यूशन संस्था ही डॉ. श्रद्धा जवंजाळ यांनी स्थापन केली असून, या संस्थेच्या माध्यमातून आजवर २५ हजारांहून अधिक मुलींना गर्भाशयाच्या कॅन्सरची लस मोफत देण्यात आली आहे.
तसेच, हजारो महिलांचे मोफत स्तन कॅन्सर स्कॅनिंग करून संभाव्य रुग्णांचा शोध घेण्यात आला आहे. या स्कॅनिंगचा प्रत्येकी चार हजार रुपयांचा खर्च संस्थेने व इतर सहकारी संस्थांनी उचलला. राज्यभरातील शाळा, महाविद्यालये आणि ग्रामीण भागात महिलांमध्ये कॅन्सरविषयक जनजागृतीसाठी शिबिरे, कार्यशाळा आणि मोहीमांचे आयोजन करण्यात येते.
जागतिक आकडे चिंताजनक
जागतिक आरोग्य संघटनेच्या अहवालानुसार, २०२० पर्यंत जगभरात सुमारे २.३ कोटी महिलांना स्तनाचा कॅन्सर झाल्याचे निदान झाले होते, तर २०२५ पर्यंत हा आकडा ४ कोटींच्या जवळ पोहोचला आहे. हा आजार प्रामुख्याने स्तनातील पेशींच्या अनियंत्रित वाढीमुळे होतो आणि उपचार उशिरा मिळाल्यास तो शरीरात पसरतो.
‘स्तनाचा कॅन्सर हा स्लो पॉयझन’
“स्तनाचा कॅन्सर हा स्लो पॉयझनसारखा आहे. तो १५-२० वर्षांपर्यंत शरीरात वाढत राहतो, पण सुरुवातीला त्याची कोणतीही लक्षणे दिसत नाहीत. लक्षणे दिसल्यानंतरही महिला त्याकडे दुर्लक्ष करतात आणि त्यामुळे मृत्यूदर वाढतो,” असे डॉ. जवंजाळ सांगतात.
त्यामुळे, केवळ जनजागृती करून चालणार नाही, संशोधन, लसनिर्मिती आणि महिलांच्या आरोग्यसुरक्षेसाठी शासनाने ठोस पावले उचलणे आवश्यक आहे, अशी त्यांची आग्रही मागणी आहे.
‘कॅन्सरविरोधी ताराराणी’
महिलांच्या आरोग्यासाठी आणि कॅन्सरविरोधी लढ्यासाठी समर्पित कार्यामुळे डॉ. श्रद्धा जवंजाळ यांना ‘कॅन्सरवर नियंत्रण आणणारी ताराराणी’ असे संबोधन मिळाले आहे. त्यांच्या प्रयत्नांमुळे राज्यातील अनेक जिल्ह्यांत पिंक रिव्हॉल्यूशनची जनजागृतीची लाट निर्माण झाली आहे.
📌 थोडक्यात:
- स्तनाचा कॅन्सर रोखण्यासाठी लस निर्माणाची गरज.
- ‘पिंक रिव्हॉल्यूशन’मार्फत २५ हजार मुलींना मोफत लस.
- हजारो महिलांचे मोफत स्कॅनिंग.
- डॉ. श्रद्धा जवंजाळ यांचे महिलांच्या आरोग्याबाबत सातत्यपूर्ण योगदान.
